Web Analytics Made Easy - Statcounter

حجت‌الاسلام محمد سلطانی، عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان درباره لیله الرغائب اظهار کرد: در مورد مستحبات، قاعده‌ای در فقه وجود دارد به نام «قاعده تسامح» که بر اساس آن، اگر انسان خبری بشنود یا در کتابی بخواند که انجام کاری مستحب است یا پاداش و ثواب دارد، اگر آن کار را به نیت ثواب انجام دهد، خداوند به او پاداش خواهد داد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مطالبی که در مورد لیله الرغائب وجود دارد و شیخ عباس قمی آنها را در مفاتیح‌الجنان ثبت کرده، از نظر سند حدیث و روایت اعتبار چندانی ندارد و ضعیف تلقی می‌شود، ولی براساس قاعده تسامح در ادله سنن، برخی از علما معتقدند که می‌توان به نیت توجه خداوند به امیدها و آرزوها، این اعمال و مناسک را انجام داد.
وی افزود: شب جمعه از نظر اعمال عبادی، با فضیلت‌ترین شب هفته است و در روایت آمده که خداوند در شب‌های دیگر، سحرگاهان در آسمان را می‌گشاید، ولی در شب جمعه این اتفاق در تمام طول شب رخ می‌دهد. اولین شب جمعه ماه رجب نیز واجد همین ویژگی است، چون ماه رجب از ماه‌های مقدس قمری بوده و جزء ماه‌های حرام محسوب می‎‌شود. با توجه به این مطالب، اولین شب جمعه ماه رجب مانند شب نیمه شعبان و شب‌های قدر، شب دعا و مناجات است. در واقع سه ماه پی در پی رجب، شعبان و رمضان هر کدام شب مقدسی دارند.

عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان بیان کرد: رغائب جمع رغبت است و شاید همان مبدأ آرزو باشد، یعنی چیزهایی که انسان در دل دارد و در قالب دعا بیان می‌کند. امید و آرزو واژه‌های فارسی هستند، اگر کسی خواسته‌ای در ذهن دارد، ولی هیچ قدمی برای انجام آن برنمی‌دارد، در عربی به آن أمل می‌گویند که شاید معادل آرزو باشد. أمل طولانی یا آرزوی دراز امر مثبتی نیست، یعنی اینکه کسی به جار کار و کوشش و برنامه‌ریزی، فقط آرزوهای بلندی در ذهن داشته باشد.

لیله الرغائب با امید و رجاء گره خورده است
حجت‌الاسلام سلطانی ادامه داد: در ادبیات دینی، واژه‌ای به نام رجاء آمده که معنای فارسی آن را می‌توان امیدواری در نظر گرفت، به این معنا که انسان ناامید نبوده و در سخت‌ترین شرایط و پیچیده‌ترین مشکلات به دنبال راه برون‌رفت باشد، هم به کار و کوشش خود تکیه کند، هم با دیگران به مشورت بپردازد و هم به فضل و عنایت خداوند توجه داشته باشد.
وی اضافه کرد: رغائب یا رغبت داشتن بیشتر نزدیک به واژه رجاء و امیدواری است تا آرزومندی؛ شاید در آرزومندی توقف و انتظار بیشتری نهفته باشد و به نظر می‌رسد که فرد تلاشی انجام نمی‌دهد و فقط هدف بلندی را در ذهن می‌پروراند، ولی امیدواری و رجاء با کار و کوشش آمیخته است و انسان با یاری خداوند به نتیجه خواهد رسید.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: دعای معروف و والایی از معصومین(ع) نقل شده است که در ماه رمضان بعد از هر نماز واجبی می‌خوانیم و آن دعا این است:«اَللّهُمَّ اَدْخِلْ عَلى اَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ، اَللّهُمَّ اَغْنِ کُلَّ فَقیرٍ، اَللّهُمَّ اَشْبِعْ کُلَّ جایِعٍ، اَللّهُمَّ اکْسُ کُلَّ عُرْیانٍ؛ خدایا بفرست بر خفتگان در گور نشاط و سرور، خدایا دارا کن هر ندارى را، خدایا سیر کن هر گرسنه‌اى را، خدایا بپوشان هر برهنه‌ای را». این دعا نشان‌دهنده نهایت امید یک مسلمان روزه‌‌دار است، زیرا این دعا فقط منحصر به خود او و خانواده‌اش نیست و برای تمام انسان‌ها بهترین نیکی‌ها و خوشی‌ها را خواستار است. آرزو اگر به این معنا باشد که انسان از کار و کوشش بازمانده و فقط تصورات و تخیلاتی در ذهن بپروراند، پسندیده نیست، ولی اگر انسان برنامه‌ریزی انجام دهد و بر اساس آن امیدهایی داشته باشد و البته در عمل، این امیدها را پیگیری کند، بسیار خوب است. اگر امیدواری را به معنای برنامه‌ریزی بدانیم، انسان باید دست‌کم برای هفت سال آینده خود برنامه‌ریزی و تصمیمات جدی انجام داده و امیدها و اهداف مقطعی تعریف کند و البته برای دیگران نیز همین را بخواهد.

انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: خبرگزاری بین المللی قرآن ایکنا اصفهان لیله الرغائب امید آرزو رجاء

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۰۱۷۵۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

داستان سرماخوردگی در انسان‌ها از چه زمانی آغاز شد؟

غزال زیاری- اکثر مردم حداقل سالی یک‌بار سرما می‌خورند و درنتیجه سرماخوردگی یکی از رایج‌ترین تجربیات انسانی به شمار می‌رود؛ اما حالا این سؤال مطرح است که در تاریخ هوموسپینس (انسان خردمند)، اولین بار انسان‌ها از چه زمانی دچار سرماخوردگی شده‌اند؟

پاسخ دادن به این سؤال کار سختی است؛ چراکه ویروس‌های متعدد و زیادی باعث ایجاد سرماخوردگی می‌شوند و از سوی دیگر، تعداد کمی از این ویروس‌ها در بقایای انسانی باقی می‌مانند؛ اما قدیمی‌ترین شواهد باستان‌شناسی انسان‌ها، حکایت از آن دارد که برخی از اولین انسان‌های هومو سپینس متعلق به حداقل سیصد هزار سال پیش با سرماخوردگی دست‌وپنجه نرم می‌کردند.

سرماخوردگی چیست؟

"سرماخوردگی" اصطلاحی کلی برای گروهی از عفونت‌های تنفسی است که معمولاً در افرادی با سیستم ایمنی سالم، به‌صورت خفیف بروز می‌کند. راینوویروس‌ها، کرونا ویروس‌ها و ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV) اغلب باعث ایجاد سرماخوردگی می‌شوند و قبل از اینکه این پاتوژن‌ها بین انسان‌ها گسترش پیدا کند، احتمالاً انسان آن‌ها را از مهره‌داران دیگر دریافت کرده‌ است.

جوئل ورتهایم، ویروس‌شناس فرگشتی دانشگاه کالیفرنیا دراین‌باره توضیح می‌دهد: «زندگی در مجاورت حیوانات راه ساده‌ای است که انسان را در معرض مکرر ویروس‌های جدید قرار دهد و همین می‌تواند منجر به تبدیل‌شدن این ویروس به یک ویروس بومی انسانی شود.»

انتقال ویروس‌ها از حیوان به انسان؟

معمولاً در صورت انتقال ویروس حیوانی به بدن انسان، این ویروس نمی‌تواند باعث ایجاد عفونت شود؛ چون با بدن میزبان جدیدش سازگار نیست. بااین‌حال، گاهی یک ویروس مجموعه‌ای از ژن‌های مناسب را برای جهش موفق و حتی انتشار در بین انسان‌ها در اختیار دارد؛ مثلاً ویروس‌های کووید-۱۹ و آنفولانزای خوکی به همین شکل پدید آمده‌اند.

دانشمندان فرضیه‌های متعددی درباره زمانی که ویروس‌های سرماخوردگی برای اولین بار شکوفا شدند، مطرح کرده‌اند و جالب اینجاست که شروع آن‌ها در نقاط بسیار متفاوتی از جدول زمانی انسان قرار می‌گیرد. تعدادی از محققان بر این باورند که انتقال ویروس‌ها از حیوانات به انسان، در طلوع تمدن بشری (بین ۵ هزار تا شش هزار سال قبل) صورت گرفته؛ زمانی که انسان‌ها زندگی در محله‌های نزدیک به هم را آغاز کردند؛ بدین ترتیب پاتوژن‌ها راحت‌تر می‌توانستند پخش شوند و در آن زمان، انسان‌ها شروع به پرورش حیواناتی مملو از ویروس نمودند.

البته که همه دانشمندان موافق این فرضیه نیستند.

فرانسوا بالوکس، زیست‌شناس محاسباتی دانشگاه کالج لندن بر این باور است که جمعیت‌های شکارچی-گردآورنده که به کشاورزی نمی‌پرداختند، از طریق شکار در معرض ویروس‌های حیوانی قرار می‌گرفتند. شکارچیان از قبل از انسان‌های خردمند هم وجود داشته‌اند (مثلاً در گونه‌های انسان‌تبار منقرض‌شده‌ای مثل انسان‌های راست‌قامت (Homo erectus) که اولین بار ۲ میلیون سال پیش ظهور کردند). بالوکس معتقد است که ویروس‌های سرماخوردگی مختلف در طول فرگشت انسان در زمان‌های مختلف در رفت‌وآمد بوده‌اند.

او دراین‌باره می‌گوید: «فکر می‌کنم احتمالاً یکی از رویدادهایی که منتهی به افزایش قابل‌توجه جذب عوامل بیماری‌زا در انسان شده، گسترش انسان‌ها به خارج از آفریقاست که طی آن، افراد ویروس‌های سرماخوردگی جدیدی را دریافت کردند.» قدمت اولین انسان‌های خردمند در خارج از آفریقا به حدود دویست و ده هزار سال قبل بازمی‌گردد.

بررسی ویروس‌های سرماخوردگی باستانی

ورتهایم دراین‌باره می‌گوید: «رد پای بیماری ناشی از سرماخوردگی، به‌خوبی باقی نمی‌ماند.» این ویروس‌ها معمولاً علائم عفونت را در بافت‌های نرمی مثل ریه‌ها باقی می‌گذارند که پس از مرگ از بین می‌روند و اثری از آن‌ها در استخوان‌ها و دندان‌های مقاوم باقی نمی‌ماند.

ژنوم‌های ویروسی در بقایای انسان‌های باستانی یافت شده که البته تنها مربوط به ویروس‌های مبتنی بر DNA است و نه ویروس‌های حاوی RNA که این پسرعموی ژنتیکی DNA، در بین ویروس‌های سرماخوردگی بسیار رایج‌تر است.

لوسی فان دورپ، متخصص ژنتیک دانشگاه کالج لندن در این رابطه توضیح می‌دهد: «RNA سریع‌تر از DNA تجزیه می‌شود، درنتیجه بازیابی آن به‌مراتب سخت‌تر است. به همین خاطر است که تا به امروز، هیچ ویروس RNA از مواد باستانی کشف نشده است.»

بالوکس و فان دورپ با انجام حفاری‌هایی در سیبری، به جست‌وجوی ویروس‌های باستانی در دندان‌های انسان پرداختند. در مقاله منتشره در bioRxiv آن‌ها از دو ژنوم باستانی برای یک ویروس DNA به نام آدنوویروس C انسانی نام بردند که می‌تواند باعث ایجاد علائم سرماخوردگی شود.

طبق تخمین محققان، آخرین جد مشترک این ویروس‌ها تقریباً به هفت‌صد هزار سال قبل برمی‌گردد ( یعنی مدت‌ها قبل از ظهور انسان‌های خردمند یا هومو سپینس‌ها). این احتمال وجود دارد که این ویروس‌ها از بدن شامپانزه‌ها یا گوریل‌ها به انسان‌ها منتقل شده باشند، اما این‌که دقیقاً چه زمانی اتفاق رخ‌داده، در حد حدس و گمان باقی مانده است.

یافت بقایای کروناویروس قرن شانزدهمی

باوجود آنکه دانشمندان هنوز ویروس‌های RNA از دوران باستان پیدا نکرده‌اند، اما موفق به یافتن یک ویروس کرونای قرن شانزدهمی در پالپ دندان اسکلت‌های انسان در فرانسه شده‌اند. RNA یافت‌شده با کروناویروس‌های شناخته‌شده امروزی متفاوت است و این حکایت از آن دارد که این پاتوژن‌های تاریخی ممکن است یا از بین رفته باشند یا فراتر از تشخیص، فرگشت یافته باشند.

در هر حال این احتمال وجود دارد که این ویروس کرونا به گردش خود در بدن انسان ادامه داده باشد؛ اما در دوران مدرن، توالی‌یابی نشده است. فان دورپ در این رابطه توضیح می‌دهد: «بسیاری از ویروس‌های عامل سرماخوردگی، در شرایط امروزی توالی ضعیفی دارند که از جمله آن‌ها می‌توان از ویروس‌های کرونای سرماخوردگی که به‌طور منظم در گردشند، نام برد.»

بالوکس و همکارانش حالا و با در اختیار داشتن بقایایی کمیاب از ویروس‌های باستانی، بر پاتوژن‌های گذشته نزدیک تمرکز کرده‌اند و در حال مطالعه روی بقایای انسانی هستند که در دو قرن گذشته جمع‌آوری و در مراکز پزشکی ذخیره‌شده‌اند.

بالوکس گفت: «احتمالاً در آینده تصویر جمعی مناسبی از ویروس‌هایی که در طول ۲۰۰ سال گذشته با ما بودند، خواهیم داشت. این می‌تواند ردیابی تاریخچه این ویروس‌ها درگذشته‌های دور را برای دانشمندان آسان‌تر کند.»

منبع: livescience

۵۴۳۲۱

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902910

دیگر خبرها

  • ساخت پوست الکترونیکی با قابلیت تقلید دقیق رفتار پوست انسان + فیلم
  • داستان سرماخوردگی در انسان‌ها از چه زمانی آغاز شد؟
  • (ویدیو) مغز انسان بزرگ‌تر می‌شود!
  • ویدیو/ مغز انسان بزرگ‌تر می‌شود!
  • کشف بقایای اجساد انسان‌ها در مقر هیتلر در لهستان
  • اولین پوست الکترونیکی قابل کشش در جهان
  • تجلیل از معلمان ارتشی در خاش
  • آیا فرشتگان می توانند کاری غیر از عبادت را در پیش گیرند؟
  • انسان از چه سنی «پیر» است؟
  • تب مالت چیست؟ + فیلم